BazaPrawa.
Płatne praktyki absolwenckie – najważniejsze wymogi prawne po reformach 2024 r.
zespół BazaPrawa | 18 marca 2025
1. Co dokładnie zmieniło się w 2024 r.?
| Data | Zmiana | Skutek dla HR |
|---|---|---|
| 1 stycznia 2024 | Minimalne wynagrodzenie rośnie do 4 242 zł | Maksymalne świadczenie dla praktykanta to 8 484 zł (dwukrotność) oai_citation:0‡gov.pl |
| 1 lipca 2024 | Drugi etap podwyżki – 4 300 zł | Nowy pułap wynagrodzenia to 8 600 zł oai_citation:1‡kadry.infor.pl |
| czerwiec 2024 | Poprawka do ustawy – obowiązek informacji o warunkach praktyki w 7 dni (implementacja dyrektywy 2019/1152) | Trzeba przekazać praktykantowi kartę informacyjną (czas pracy, wynagrodzenie, opiekun) |
| maj 2024 | Nowe zasady BHP przy pracy zdalnej (Dz.U. 2023 poz. 2401) obejmują także praktykantów | Jeżeli oferujesz remote internship, dołącz ocenę ryzyka zdalnego |
| grudzień 2024 | Zapowiedź dofinansowania 250 zł / mies. dla firm zatrudniających niepełnoletnich praktykantów (wejdzie w życie w 2025) | Warto już dziś wliczyć dopłatę w budżet stażowy oai_citation:2‡gazetaprawna.pl |
2. Ramy prawne i definicje
Płatne praktyki absolwenckie reguluje ustawa z 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich. Najważniejsze parametry:
| Parametr | Limit ustawowy |
|---|---|
| Maksymalny czas trwania | 3 miesiące (łącznie, także przy kolejnych umowach) |
| Dzienny i tygodniowy wymiar | mniej niż 8 godzin dziennie oraz mniej niż 40 godzin w tygodniu |
| Forma | Umowa cywilnoprawna w formie pisemnej najpóźniej w dniu rozpoczęcia |
| Wynagrodzenie | nie więcej niż dwukrotność minimalnej pensji (czyli 8 600 zł od lipca 2024) oai_citation:3‡kadry.infor.pl |
| Składki ZUS | brak – praktykant nie podlega ubezpieczeniom społecznym (art. 2 ustawy) |
| Podatek | Płatnik pobiera zaliczkę na PIT jak od zlecenia (stawka podstawowa 12 %) |
3. Nowe obowiązki informacyjne (dyrektywa "transparentne warunki")
Od połowy 2024 r. pracodawca musi przekazać praktykantowi pisemny informator w ciągu 7 dni. Minimalny zakres:
- nazwa i adres podmiotu,
- określenie stanowiska lub rodzaju pracy,
- wynagrodzenie i harmonogram wypłat,
- wymiar czasu pracy i reguły nadgodzin,
- zasady rozwiązania umowy (1-tygodniowe wypowiedzenie przy umowach odpłatnych),
- informacja o ochronie danych i równym traktowaniu.
Brak dokumentu grozi grzywną od 1 000 do 30 000 zł przy ewentualnej kontroli PIP.
4. Wynagrodzenie – jak liczyć po dwóch podwyżkach w 2024 r.?
| Okres | Min. pensja (zł) | Max. świadczenie dla praktykanta (zł) |
|---|---|---|
| 1 I – 30 VI 2024 | 4 242 | 8 484 |
| 1 VII – 31 XII 2024 | 4 300 | 8 600 |
Warto wprowadzić automatyczne powiadomienie w systemie kadrowym, aby od lipca podnieść – lub przynajmniej zweryfikować – kwotę w umowach zawartych na przełomie półrocza.
5. BHP i praca zdalna
Płatni praktykanci mają status osób młodocianych w rozumieniu Kodeksu pracy, jeżeli nie ukończyli 18 lat. Oznacza to m.in.:
- zakaz kierowania do zadań szczególnie niebezpiecznych,
- obowiązek szkolenia BHP i badań lekarskich,
- przy pracy zdalnej – ocena ryzyka i instruktaż stanowiskowy online (zgodnie z § 67(24) K.p.).
6. Check-lista HR na 2025 r.
- Aktualizuj wzór umowy o nowe pouczenia (7-dniowa karta informacyjna).
- Zaplanuj budżet – stawki do 8 600 zł nie podlegają ZUS, ale trzeba odprowadzić PIT.
- Wprowadź e-rejestr praktyk – gromadź godziny i rodzaj zadań (obowiązkowe przy dofinansowaniu od 2025).
- Przypisz opiekuna – pamiętaj o maks. pięciu praktykantach na jednego mentora.
- Sprawdź limit trzech miesięcy – kolejna umowa z tym samym praktykantem przedłuża się sumarycznie.
- Stwórz procedurę feedbacku – co najmniej jedno spotkanie ewaluacyjne w połowie praktyki.
- RODO i NDA – zamieść klauzule o poufności i przetwarzaniu danych w umowie.
- Ustal kanał zgłaszania BHP – praktykant powinien wiedzieć, do kogo raportować incydenty.
- Monitoruj projekt dofinansowania (250 zł / mies.) i złóż wniosek w terminie 3 mies. po zakończeniu praktyki.
- Aktualizuj wzory w intranecie – aby liderzy działów korzystali z najświeższych formularzy.
7. FAQ
| Pytanie | Odpowiedź |
|---|---|
| Czy mogę zapłacić praktykantowi mniej niż minimalna stawka godzinowa? | Tak, bo ustawa o praktykach nie nakłada dolnego progu – praktyka może być nawet nieodpłatna. Musisz jednak respektować przepisy BHP i równego traktowania. |
| Czy muszę odprowadzać składki ZUS od wynagrodzenia 8 600 zł? | Nie. Umowa o praktykę jest zwolniona z ZUS. Pobierasz wyłącznie zaliczkę PIT. |
| Jak rozwiązać umowę przed terminem? | Przy praktyce odpłatnej – tygodniowe wypowiedzenie. Przy nieodpłatnej – można rozwiązać w każdej chwili, chyba że strony ustaliły inaczej. |
| Czy praktykant może pracować w weekend? | Tak, o ile zachowasz limit mniej niż 40 godzin w tygodniu i przepis o dniu wolnym po 6 dniach pracy. |
| Co z praktykantem poniżej 18 lat? | Od 2025 r. będzie można zatrudnić go dłużej (aż do uzyskania pełnoletności) i uzyskać dofinansowanie 250 zł / mies., ale trzeba wystawiać miesięczne zaświadczenia o liczbie godzin oai_citation:4‡dziennikustaw.gov.pl. |
Podsumowanie
Reformy 2024 r. sprowadzają się głównie do pieniędzy i papierów: wyższych progów wynagrodzenia, dodatkowych obowiązków informacyjnych i nowych szans na dopłaty w 2025 r. Dobrze zaprojektowany proces – z automatyczną waloryzacją kwot, elektronicznym rejestrem i wzorem informatora – pozwoli MŚP przyjąć praktykantów bez ryzyka grzywien i kontroli PIP.
Źródła
- Rozporządzenie Rady Ministrów z 14 września 2023 r. – minimalne wynagrodzenie 2024 (gov.pl) oai_citation:5‡gov.pl
- "Praktykant może zarabiać nawet 8600 zł" – Infor Kadry, 2024 r. oai_citation:6‡kadry.infor.pl
- Ustawa z 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich – Dz.U. 2018 poz. 1244 oai_citation:7‡isap.sejm.gov.pl
- Art. 404 ustawy z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (zmiany w praktykach absolwenckich) oai_citation:8‡dziennikustaw.gov.pl
- "Praktyka absolwencka wystarczy, aby wywiązać się z obowiązku nauki" – Dziennik Gazeta Prawna, 6 maja 2025 r. oai_citation:9‡gazetaprawna.pl